Οι Γάλλοι αποφάσισαν το χειρότερο όλων. Να μην κάνουν τίποτε για την ανεργία των νέων
Μπορούμε να χαρούμε ή και να πανηγυρίσουμε την πύρρειο νίκη του νεανικού κινήματος, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να προβληματιστούμε. Και τώρα τι; Ποια πρόταση υπάρχει σχετικά με το δομικό πρόβλημα της ανεργίας των είκοσι και κάτι στη Γαλλία; Ποια είναι η εναλλακτική λύση για το ακανθώδες αυτό ζήτημα, που σπρώχνει τους νέους στο περιθώριο; Πώς θα πεισθούν οι «κακοί» καπιταλιστές να αρχίσουν να προσλαμβάνουν τους «καλούς» νέους; Ποιος είναι ο «αντι-Βιλπέν» νόμος που πρέπει να συζητήσει και να περάσει η γαλλική Εθνοσυνέλευση;
Τα δεδομένα είναι απλά. Οσοι διαφεντεύουν τις επιχειρήσεις αποφεύγουν να προσλαμβάνουν νέους. Οχι γιατί έχουν κάτι μαζί τους, ούτε γιατί δεν τους αρέσουν τα φρέσκα πρόσωπα. Με δεδομένο τον κατώτατο μισθό και με δεδομένη την ασφυκτική εργατική νομοθεσία (που κάνει εξαιρετικά δύσκολες τις απολύσεις), δεν ρισκάρουν να προσλάβουν κάποιον άπειρο, κάποιον για τον οποίο δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι θα τους κάνει τη δουλειά. Δεν είναι μόνο η εργασιακή εμπειρία που βαραίνει στην απόφαση. Υπάρχει και το βιογραφικό, που προσθέτει σιγουριά στους διευθύνοντες ότι ο υποψήφιος είναι ο άνθρωπος για τη δουλειά που χρειάζονται.
Στην ουσία κάθε πρόσληψη είναι ένας ψυχρός οικονομικός υπολογισμός: Τόσα θα αποδώσει ένας εργαζόμενος, μείον τόσα που κοστίζει (μισθός και ασφαλιστικές εισφορές), μείον το ρίσκο που παίρνει κάποιος προσλαμβάνοντας ένα άπειρο και άγνωστο (λόγω έλλειψης βιογραφικού). Αν το νούμερο που θα προκύψει έχει θετικό πρόσημο ο υποψήφιος προσλαμβάνεται. Aν υπάρχει αρνητικό πρόσημο, η πρόσληψη δεν γίνεται. Tόσο απλά…
Κάποιοι βαφτίζουν αυτούς τους ψυχρούς οικονομικούς υπολογισμούς «ανήθικους». Για την οικονομία της συζήτησης, ας συμφωνήσουμε πως τέτοιοι είναι. «Kακοί και ανήθικοι».
Ανεξαρτήτως, όμως, ηθικών αξιολογήσεων το αποτέλεσμα παραμένει ίδιο. Φαίνεται ξεκάθαρα στις στατιστικές: Οι νέοι δεν προσλαμβάνονται, δεν αποκτούν εργασιακή εμπειρία, μεγαλώνουν χωρίς βιογραφικό και μπαίνουν στον φαύλο κύκλο του αποκλεισμού. Το χειρότερο είναι πως οι τεχνολογικές εξελίξεις απαξιώνουν ταχύτατα τις όποιες γνώσεις και δεξιότητες απέκτησαν στο πανεπιστήμιο. Ετσι, αν κάποιος μείνει πέντε ή δέκα χρόνια εκτός εργασίας, οι πιθανότητες να προσληφθεί μειώνονται αντί να αυξάνονται.
Η πρόταση Ντε Βιλπέν -ασχέτως των κακών πολιτικών χειρισμών που έκανε ο Γάλλος πρωθυπουργός και ο πρόεδρός του- ήταν μια λύση για να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος. Στην «ανήθικη», αλλά πολύ πραγματική, εξίσωση (που αναφέραμε πιο πάνω) έβγαλε από την πλευρά του κόστους για μια πρόσληψη το ρίσκο από την έλλειψη βιογραφικού. Μπορεί να μην ήταν καλή λύση, αλλά δεν ακούσαμε κάποια καλύτερη. Πέρα από κατάρες για την παγκοσμιοποίηση και τον νεοφιλελευθερισμό (άλλα… «ανήθικα» πράγματα αυτά), πέρα από τις ευχές του στυλ «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός», δεν βρέθηκε κάποιος αξιόπιστα να προτείνει κάτι που μπορεί να σπάσει τον φαύλο κύκλο του αποκλεισμού των νέων από την αγορά εργασίας.
Τα οικονομικά προβλήματα, δυστυχώς, δεν λύνονται με ευχές. Oύτε καν με κατάρες. Οσο κι αν επιθυμούμε «έναν άλλο κόσμο», χωρίς συγκεκριμένες προτάσεις για πραγματικά προβλήματα που ταλανίζουν χιλιάδες Ευρωπαίους, αυτός ο «άλλος κόσμος» δεν θα γίνει ποτέ εφικτός.
Χειρότερα: κάθε φορά που κάποιο εκσυγχρονιστικό μέτρο αποτυγχάνει, γίνεται αναγκαίο ένα επώδυνο μέτρο. Οσο η κρίση σε κάποιον τομέα δεν εκτονώνεται, τόσο γίνεται εκρηκτική.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Θίοντορ Ρούσβελτ είχε πει κάποτε: «Οταν είναι να αποφασίσεις, το καλύτερο πράγμα είναι να πράξεις το σωστό. Το δεύτερο καλύτερο πράγμα είναι να πράξεις λάθος. Το χειρότερο όλων είναι να μην κάνεις τίποτε». Οι Γάλλοι αποφάσισαν το χειρότερο όλων. Να μην κάνουν τίποτε για την ανεργία των νέων. Ας ελπίσουμε ότι εδώ δεν θα κάνουμε τα ίδια λάθη…
ΥΓ.: Μετά δύο έτη εργασίας η αποζημίωση είναι ένας μισθός. Δικαίως, φίλος αναρωτήθηκε: «Μα, για ένα μισθό κόντεψε να καεί η Γαλλία;»
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 12.4.2006