Το πρόβλημα είναι ότι δεν καταλάβαμε. Ούτε γιατί έγινε ο πόλεμος στο Κόσοβο. Ούτε πως τέλειωσε. Ούτε το σκηνικό που στήθηκε στη γειτονιά μας. Βρίσαμε, εκτονωθήκαμε, αλλά δεν κατανοήσαμε…
Υπάρχει ένα κενό στο συλλογικό μας συνειδητό. Το Κόσοβο. Αν και τα ελληνικά ΜΜΕ ανάλωσαν χιλιάδες ώρες τηλεοπτικού προγράμματος και μύριες σελίδες εφημερίδων, η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων δεν έχει καταλάβει ακόμη γιατί έγινε αυτή η επέμβαση. Έμεινε απλώς μια ομίχλη αναπόδεικτων ισχυρισμών για ορυχεία ουρανίου (που δεν υπάρχουν), για σχέδιο περί μεγάλης Αλβανίας (που δεν πραγματοποιήθηκε), για βάσεις των ΗΠΑ στην καρδιά των Σλαβικών χωρών (που δεν έγιναν. Για την ακρίβεια οι Αμερικάνοι δεν βλέπουν την ώρα να σηκωθούν και να φύγουν από τα Βαλκάνια). Έμειναν όμως και τα επίθετα τα οποία κατέλαβαν τον περισσότερο χρόνο στα δελτία και τον περισσότερο χώρο στις εφημερίδες. Τα θυμάστε; «Καφές Αυνάν», «Χαφιές Σολάνα» κ.ά. Ήταν, ομολογουμένως, ευρηματικά. Εκτονωθήκαμε. Το πρόβλημα όμως είναι ότι δεν καταλάβαμε. Ούτε γιατί έγινε ο πόλεμος. Ούτε πως τέλειωσε. Ούτε το σκηνικό που στήθηκε στη γειτονιά μας. Βρίσαμε, εκτονωθήκαμε, αλλά δεν κατανοήσαμε…
Το ίδιο σκηνικό στήνεται και με τον νέο πόλεμο. Χθες μόνο σε μια εφημερίδα υπήρχαν μεταξύ άλλων τα «κρετίνος, ηλίθιος, πανηλίθιος Μπους», «σουπιά Αθναρ», «νυφίτσα Μπλερ». Εντάξει! Όλοι υποπτευόμαστε το δείκτη ευφυΐας του Αμερικανού προέδρου και όλοι ίσως να εκτονώνουμε το θυμικό μας αποκαλώντας (εκ του ασφαλούς φυσικά) «κρετίνο» τον πρόεδρο μιας ξένης χώρας. Βέβαια, θα μας πείραζε πολύ και θα γράφαμε πύρινα άρθρα αν κάποιος αποκαλούσε «ανόητο» ένα έλληνα βουλευτή, ασχέτως αν όλοι ήμασταν πεπεισμένοι περί της αληθείας του χαρακτηρισμού.
Το πρόβλημα όμως δεν είναι οι συμψηφισμοί με τον μικρό πλην υπερήφανο ελληνικό Τύπο. Ουδείς ξένος δημοσιογράφος πρόκειται να ασχοληθεί, κανείς δεν θα τους κάνει. Το μεγάλο στοίχημα είναι μην βγούμε κι απ’ αυτόν τον πόλεμο χωρίς να καταλάβουμε και πάλι τίποτα. Μην μείνουν στο συλλογικό συνειδητό θολές ιδέες, όπως οι περιβόητοι πετρελαϊκοί αγωγοί του Αφγανιστάν (τι απέγινε κι αυτή η θεωρία;) ή τα ορυχεία του Κοσόβου. Αυτό δεν είναι μόνο πρόβλημα συλλογικής συνείδησης και πολιτικής ωριμότητας του τόπου, αλλά γίνεται και πρόβλημα του Τύπου. Κάθε φορά που εμείς οι δημοσιογράφοι ξεγλεντάμε το κοινό εκτονώνοντας την «δίκαιη οργή» του, στο τέλος βγαίνουμε δαρμένοι. Από το 1999, όταν χριστήκαμε τα «καλύτερα ΜΜΕ του κόσμου» οι ελληνικές εφημερίδες έχασαν 5% της κυκλοφορίας τους.
Ο κόσμος μάλλον το έχει καταλάβει καλύτερα. Αν θέλει να εκτονωθεί πάει στο γήπεδο. Δεν αγοράζει εφημερίδα…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 19.3.2003
