Ο εκλιπών Πάπας στάθηκε στο γράμμα των γραφών σε όλα τα σύγχρονα ζητήματα. Η κληρονομιά του είναι βαριά συντηρητική…
«Ο Ιωάννης Παύλος Β’ ήταν περισσότερο ο τελευταίος Πάπας του 20ου αιώνα αντί να είναι ο πρώτος του 21ου αιώνα»
Τζον Γουϊλκινς (πρ. διευθυντής του καθολικού περιοδικού «Tablet»)
Εντάξει, οι νεκροί δεδικαίωνται! Είμαστε, όμως, σίγουροι πως αν ο εκλιπών Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’ ζούσε τον 17ο αιώνα, δεν θα ήταν κάτι σε καρδινάλιο Ρομπέρτο Μπελαρμίνο (ο ιεροεξεταστής που έστειλε στην πυρά τον Τζιορνάνο Μπρούνο και το 1616 εξέδωσε την εγκύκλιο που απαγόρευε «την υποστήριξη και την διάδοση της (ηλιοκεντρικής) θεωρίας του Κοπέρνικου»); Δεν ήταν ο σταρ του Καθολικισμού αυτός που στάθηκε στο γράμμα των γραφών για όλα τα σύγχρονα ζητήματα; Ήταν μεγάλη η συνεισφορά του εκλιπόντος στον πόλεμο κάθε απολυταρχισμού, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι όποτε του τέθηκε το ζήτημα «κι όμως κινείται», εκείνος αντέτεινε πως στην Παλαιά Διαθήκη ρητά αναφέρεται ότι ο Ιησούς του Ναυή διέταξε τον ήλιο να σταματήσει κι όχι τη Γη.
Φυσικά ήταν ο Παπάς που ημιαποκατέστησε -350 χρόνια μετά τον θάνατό του!- τον Γαλιλαίο Γαλιλέι. Και λέμε ότι τον ημιαποκατέστησε διότι χρησιμοποιώντας τις θρησκευτικού τύπου διανοητικές πιρουέτες έκλεισε μεν την υπόθεση, παραδέχτηκε ότι «σύμβουλοι της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας έσφαλλαν», αλλά δεν παραδέχτηκε ποτέ ότι έσφαλλε η εκκλησία για την καταδίκη του Γαλιλαίου!
Το πρόβλημα βέβαια δεν είναι ούτε η ημιαποκατάσταση του Γαλιλαίου, ούτε η δολοφονία της ιστορικής αλήθειας για να τιμηθεί το «αλάθητο». Είναι ότι στα καυτά ζητήματα της εποχής -πιο καυτά ίσως κι από το θάνατο του Πτολεμαϊκού συστήματος- ο εκλιπών στάθηκε απέναντι. Αντιτάχθηκε στο διαζύγιο, στην αντισύλληψη, στις αμβλώσεις, στην χειροτόνηση των γυναικών και στην κατάργηση της αγαμίας των κληρικών. Ακόμη και στην τεχνητή γονιμοποίηση. Στην εποχή που θερίζει το AIDS ο εκλιπών προκαθήμενος συμπεριέλαβε στην αντισύλληψη και τα προφυλακτικά. Κήρυξε ότι η «αποχή» είναι το καλύτερο μέτρο για να σταματήσει η διάδοση του ιού. (Σημείωση: Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας τον Δεκέμβριο του 2004, 37 εκατομμύρια άνθρωποι ήταν φορείς, τα 2,2 εκατομμύρια παιδιά.)
Σίγουρα η αντίστασή του στη ναζιστική θηριωδία και κυρίως η συμβολή του στην πτώση του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού ήταν πολύτιμη. Τάχθηκε πάντα με το μέρος της ειρήνης : αντιτάχθηκε στην εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ. Επισκέφθηκε μεν την Κούβα αλλά ζήτησε την απελευθέρωση των πολιτικών κρατούμενων. Ζήτησε συγνώμη για όσα η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία έκανε στα 2.000 χρόνια της ιστορίας της (από τις σταυροφορίες μέχρι και τους διωγμούς των Εβραίων στους οποίους συμμετείχαν Χριστιανοί). Τα στερνά, όμως, τιμούν τα πρώτα.
Και τα στερνά είναι μια ούλτρα συντηρητική παράδοση η οποία σίγουρα θα δεσμεύσει και τον διάδοχό του. «Ο επόμενος Ποντίφικας θα έχει πολλές δυσκολίες να χειριστεί θέματα όπως η αντισύλληψη, οι αμβλώσεις ή οι γυναίκες στο ιερατείο», εκτίμησε στο BBC η συγγραφέας θεολογικών θεμάτων Μαντίν Μπάντινγκ. «Για όλα αυτά τα ευαίσθητα θέματα ο νέος Πάπας δεν θα μπορέσει να τα χειριστεί επειδή ένας νέος Ποντίφιξ δεν μπορεί να αναιρέσει τις διδαχές του προηγούμενου».
Το 1632 ο Γαλιλαίος εξέδωσε το «Διάλογοι για τα δύο Κύρια Συστήματα του Κόσμου». Σ’ αυτό δύο φανταστικοί άνθρωποι συζητούν -υπό τον τύπο των πλατωνικών διαλόγων- για τα κοσμικά συστήματα. Ο ένας ήταν οπαδός της νέας Κοπερνικής θεωρίας. Ο άλλος, ο οπαδός της Αριστοτελικής θεωρίας ονομαζόταν Σιμπλίκιο. Ήταν παράφραση του ονόματος Συμπλίκιος, (αρχαίος σχολιαστής του Αριστοτέλη), αλλά στα λατινικά σημαίνει «απλοϊκός». Ο Σιμπλίκιο ήταν ένας άνθρωπος κολλημένος στις γραφές που δεν καταλάβαινε ότι ο κόσμος αλλάζει γύρω του. Μήπως πρέπει να δούμε και υπ’ αυτό το πρίσμα τον εκλιπόντα;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 7.4.2005
