Υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα με το πώς κατανοεί την ελευθερία του λόγου η ελληνική δικαιοσύνη, πρόβλημα που το επεσήμανε με τα πιο μελανά χρώματα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Αν μη τι άλλο, πρέπει να αναγνωρίσουμε τη συνέπεια στον Aρειο Πάγο. Ενώ εμείς νομίζαμε ότι αντιμάχεται την ελευθερία του λόγου μόνο των δημοσιογράφων, η πειθαρχική δίωξη που παρήγγειλε ο κ. Σανιδάς κατά του προέδρου των Εισαγγελέων κ. Σωτήρη Μπάγια, αποδεικνύει ότι το ανώτατο δικαστήριο της χώρας δεν κάνει διακρίσεις. Είναι κατά της ελευθερίας του λόγου όλων. Ακόμη και των δικαστών.
Για όσους έχασαν την είδηση πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι διενεργείται προκαταρκτική πειθαρχική εξέταση, κατόπιν εντολής του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, κ. Γ. Σανιδά, εις βάρος του προέδρου της Ενωσης Εισαγγελέων Ελλάδος, κ. Σωτήρη Μπάγια, για τις δηλώσεις που αφορούσαν τη λειτουργία της Δικαιοσύνης. Ο κ. Μπάγιας είχε δηλώσει ότι «πολλές φορές λαμβάνονται εσφαλμένες αποφάσεις κατά τις κρίσεις για τις δικαστικές μεταβολές (προαγωγές και μεταθέσεις), καθώς δεν υπάρχουν σαφή κριτήρια που να “εξασφαλίζουν” την αντικειμενικότητα στις κρίσεις αυτές, αδικώντας και απογοητεύοντας τους λειτουργούς της Θέμιδος.» Κάτι αντίστοιχο είχε δηλώσει για τους πολιτικούς ο βουλευτής Πιερίας της Ν.Δ. κ. Ευάγγελος Πολύζος και ο κ. Καραμανλής τον διέγραψε. Αλλά το θέμα δεν είναι αυτό…
Υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα με το πώς κατανοεί την ελευθερία του λόγου η ελληνική δικαιοσύνη, πρόβλημα που το επεσήμανε με τα πιο μελανά χρώματα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Σχεδόν σάρκαζαν στην τελευταία τους απόφαση οι δικαστές του Στρασβούργου. «Προκαλεί έκπληξη», είπαν, το γεγονός ότι τα ελληνικά δικαστήρια δεν ξεχωρίζουν μεταξύ «γεγονότων» και «αξιολογικών κρίσεων».
Εκτός του σαρκασμού, όμως, τα τελευταία χρόνια υπάρχει πλήθος αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου οι οποίες ναι μεν δικαίωναν τους πολίτες που ελεύθερα συλλογίζονταν (κυρίως δημοσιογράφους), αλλά σε δεύτερο επίπεδο αποτελούσαν χαστούκια για την ελληνική δικαιοσύνη. Κάθε απόφαση που τελεσιδικεί στον Αρειο Πάγο και ανατρέπεται στο Στρασβούργο αφαιρεί ένα αγκωνάρι από το κύρος της ελληνικής δικαιοσύνης. Και τα τελευταία χρόνια αφαιρέθηκαν πολλά τέτοια αγκωνάρια σε σημείο που όλοι οι δημοσιολογούντες να ψιθυρίζουν «υπάρχουν δικαστές στο Στρασβούργο». Υπάρχει, όμως, και μια άλλη πτυχή. Είναι δευτερεύουσα στο μεγάλο ζήτημα της ελευθερίας του λόγου, αλλά αξίζει να σημειωθεί. Κάθε καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει δημοσιονομικό κόστος για τη χώρα. Το ελληνικό κράτος καλείται να πληρώσει αποζημιώσεις στους δικαιωθέντες. Αν, όμως, κάποιοι δημόσιοι λειτουργοί ζημίωναν με πράξεις ή παραλείψεις τους το δημόσιο ταμείο, σε τακτά μάλιστα διαστήματα ο ίδιος ο κ. Σανιδάς θα ζητούσε επείγουσα διερεύνηση του ζητήματος, για να κλείσει η τρύπα στον δημόσιο κορβανά. Και καλώς θα έπραττε, διότι αυτό αποτελεί μέρος της δουλειάς του: να ελέγχει ότι τα λεφτά των φορολογουμένων δεν πάνε στράφι, επειδή κάποιοι εντεταλμένοι τους κάνουν τα λάθος πράγματα ή λαμβάνουν τις λάθος αποφάσεις.
Δεν ξέρουμε αν ο κ. Σανιδάς πρέπει να διατάξει προκαταρκτική εξέταση για όλες αυτές τις λάθος αποφάσεις, αλλά το σώμα των δικαστών κάτι πρέπει να κάνει. Εστω να συζητήσει την ποιότητα απονομής της Δικαιοσύνης στη χώρα. Ο κ. Μπάγιας έκανε μια αρχή. Καμιά άλλη ιδέα για το πρόβλημα υπάρχει ή ανακλαστικά το κρύβουμε με πειθαρχικές διώξεις;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 3.4.2008