Είναι ανάγωγο και ανόητο, να καίει κάποιος μια σημαία αλλά η Δημοκρατία είναι ανεκτική και στους ανάγωγους και στους ανόητους.
Mια ενδιαφέρουσα συνέχεια στη συζήτηση για το κάψιμο της σημαίας έχει σε επιστολή που έστειλε προς τη στήλη ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας κ. Νίκος Γεωργιάδης.
«Είναι γεγονός», γράφει ο βουλευτής Κέρκυρας, «ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες -όχι στην Ευρώπη απ’ όσο γνωρίζω- το κάψιμο της σημαίας αντιμετωπίζεται ως ζήτημα ελευθερίας έκφρασης και όχι ως αδίκημα. Βέβαια, δεν είμαι σίγουρος ως προς το κατά πόσον η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που αναφέρετε θα επαναλαμβανόταν με τη σημερινή σύνθεση του σώματος ?και κάτω από την μετά της 11η Σεπτεμβρίου? πραγματικότητα. Είμαι ωστόσο έτοιμος να συζητήσω μαζί σας για το ενδεχόμενο αλλαγής του άρθρου 181 του Π. Κ. περί προσβολής συμβόλων του ελληνικού κράτους, αν και φοβάμαι ότι μια τέτοια πράξη θα αντιμετωπισθεί από την πλειονότητα των πολιτών (συμπεριλαμβανομένων και των συναδέλφων σας και συναδέλφων μου), ως προσβολή των ιερών και οσίων της πατρίδος και όχι ως ύψιστη έκφραση του ειρηνικού δικαιώματος στην διαμαρτυρία κατά συγκεκριμένης συμπεριφοράς της χώρας μας ή της κυβέρνησής μας.
» Διαφορετικό, ωστόσο, είναι το ζήτημα της περιύβρισης συμβόλων ξένου κράτους (άρθρο 155 του Π. Κ.) και μάλιστα κάτω από τις περιστάσεις της προχθεσινής επίσκεψης στο Δημαρχείο. Το ζήτημα εδώ, κατά την άποψή μου, δεν είναι η εκδήλωση διαφοροποίησης ή διαμαρτυρίας κατά της πολιτικής των ΗΠΑ, αλλά η εκδήλωση βασικής αγένειας και απρέπειας από πλευράς των διαδηλωτών. Δεν είναι φιλελεύθερο να είσαι ανάγωγος, είναι απλά ανάγωγο.
» Το Ανώτατο Δικαστήριο θεώρησε πολιτική έκφανση της ελευθερίας έκφρασης το δικαίωμα να καις τη σημαία σου, όχι τη σημαία άλλων που μάλιστα δεν μπορούν να αντείπουν στην πράξη αυτή. Τι συνέπειες θα είχε το κάψιμο της ρωσικής σημαίας, π. χ. από Αμερικανούς πολίτες που διαμαρτύρονται για τη συμπεριφορά της Ρωσίας στην Τσετσενία, έξω από το Δημαρχείο της Νέας Υόρκης;
» Θα μου επιτρέψετε συνεπώς να συνεχίσω να πιστεύω ότι, όσο το κάψιμο της δικής σου σημαίας μπορεί να αποτελεί ακραίο τρόπο δήλωσης της αντίθεσής σου με το καθεστώς της χώρας σου, το κάψιμο της σημαίας άλλων χωρών αποτελεί μία ακόμα εκδήλωση της ?τζάμπα μαγκιάς? μάλλον και όχι της ?τζάμπα επανάστασης? της κοινωνίας μας, όπως εσείς χαρακτηρίσατε το κάψιμο της αμερικανικής σημαίας στο κείμενό σας.»
Στα παραπάνω έχουμε να παρατηρήσουμε το εξής. Αν η «περιύβριση συμβόλων του ελληνικού κράτους» είναι έκφραση, τότε και η «περιύβριση συμβόλων ξένου κράτους», είναι λόγος. Ακραίος μεν, αλλά λόγος. Το κάψιμο, λοιπόν, της αμερικανικής σημαίας είναι μια εκδοχή του «φονιάδες των λαών Αμερικάνοι», έκφρασης φετίχ της ελληνικής Αριστεράς.
Συμφωνούμε ότι είναι ανάγωγο και ανόητο να καίει κάποιος μια σημαία (ελληνική ή ξένη) αλλά μια φιλελεύθερη κοινωνία είναι ανεκτική ακόμη κι απέναντι στους εχθρούς της. Πόσω μάλλον στους ανάγωγους και στους ανόητους.
Υπάρχει, όμως, και το ζήτημα των επιπτώσεων που ο βουλευτής αναφέρει στην επιστολή του. Από την στιγμή, όμως, που θα δεχθούμε ότι η «προσβολή των συμβόλων» είναι μορφή έκφρασης, οι επιπτώσεις δεν έχουν καμιά θέση στη συζήτηση. Τα βασικά δικαιώματα είναι για τη Δημοκρατία ό, τι τα αξιώματα για την γεωμετρία. Δεν μπαίνουν σε κανένα ζύγι.
Εξάλλου, τις «επιπτώσεις» δεν επικαλούνται όλοι οι εχθροί της ελευθερίας για να την περιορίσουν; Με αυτή τη δικαιολογία δεν καταπιέζονται μειονότητες; Με το σκεπτικό ότι θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις στην κοινωνία δεν λογοκρίθηκαν τόσα βιβλία και έργα τέχνης;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 9.2.2007
