Ο Κέινς, η διαπλοκή και …τρεις μπογιατζήδες στον παράδεισο
Ένα χαρακτηριστικό για τα ελληνικά πράγματα ανέκδοτο κυκλοφορεί αυτές τις μέρες στο διαδίκτυο. Τρεις μπογιατζήδες -οι γνωστοί από άλλα ανέκδοτα- Αλβανός, Γερμανός και Έλληνας πάνε στον Παράδεισο. Τους υποδέχεται ο Αγιος Πέτρος.
– Καλώς τα παιδιά! Πάνω που σας χρειαζόμουν! Θέλω να βάψω την Πόρτα του Παράδεισου. Ακούω προσφορές.
«Εξακόσια ευρώ» λέει πρώτος ο Αλβανός. «Διακόσια για μένα, 200 τα ένσημα και 200 τα υλικά»
«Εννιακόσια ευρώ», λέει ο Γερμανός. Τριακόσια για μένα, 300 τα ένσημα και 300 τα υλικά».
Ο Αγιος Πέτρος στρέφεται στον Έλληνα: «Εσύ;»
«Είμαι πολύ πιο ακριβός», απαντά εκείνος τραβώντας μια γερή ρουφηξιά από το πούρο Κοχίμπα που κάπνιζε, «αλλά έχω μια πρόταση που κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί. Τρία χιλιαρικάκια και γίνεται η δουλειά όλων μας»
«Τρεις χιλιάδες; Είσαι τρελός παιδάκι μου;»
Αναστέναξε ο Έλληνας. Πέταξε το πούρο κάτω, το έσβησε με το παπούτσι Boss από λεπτό δέρμα, τίναξε τις στάχτες από το κουστούμι Αρμάνι και με εντελώς κουρασμένο ύφος, παίρνει παράμερα τον Αγιο Πέτρο και εξηγεί: «Έλα από δω να μην μας ακούν…»
«Λείπει παντελώς η φαντασία εδώ μέσα; Χίλια για μένα, χίλια για σένα, συν 400 για τον Γερμανό να κάνει πέρα, συν εξακόσια που ζήτησε ο Αλβανός. Ο Αλβανός θα πάρει από μένα υπεργολαβία και θα βάψει την πόρτα. Ο Γερμανός θα πάρει εκατό περισσότερα απ’ όσα ζήτησε και δεν θα κάνει τίποτε. Οπότε σε παίρνει να τον απειλήσεις πως θα αποκλειστεί από μελλοντικές δημοπρασίες αν δεν σου αλλάξει δωρεάν το πόμολο.
»Έτσι θα μείνουν όλοι ευχαριστημένοι και το αφεντικό σου που θα έχει βαμμένη πόρτα με καινούργιο πόμολο εκτός σύμβασης.»
Το αστείο με το παραπάνω ανέκδοτο είναι ότι η παραπάνω διευθέτηση μπορεί κατά μια θεωρία να έχει αγαθά αποτελέσματα για την οικονομία. Σύμφωνα με την κεϋνσιανή θεωρία της ενεργού ζήτησης, τα 400 ευρώ (600 μείον 200 για ένσημα) του μειοδότη δεν μπορούν να κινήσουν μια στάσιμη οικονομία. Θα δημιουργήσουν μικρή ζήτηση, δεν θα ιδρυθούν νέες επιχειρήσεις για να την καλύψουν, δεν θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Τα 2.800 ευρώ όμως της προσφοράς του Έλληνα (1.000 στον ίδιο + 1.000 στον Αγιο Πέτρο + 400 στο Γερμανό για να μην αμφισβητήσει το διαγωνισμό + 400 στον Αλβανό και τα υλικά) αργά ή γρήγορα θα πέσουν στην αγορά και θα γίνουν κατανάλωση. Αρα θα δημιουργηθεί ενεργός ζήτηση. Είναι μια μετεξέλιξη του γνωστού κεϋνσιανού παραδείγματος. Αν υπάρχουν ανενεργές παραγωγικές δυνάμεις στην οικονομία, τότε είναι προτιμότερο να δημιουργεί ελλείμματα το κράτος και να προσλαμβάνει ανέργους οι οποίοι θα ανοίγουν χαντάκια και θα μετά απλώς θα τα ξανακλείνουν. Οπότε κατά την κεϋνσιανή θεωρία η διαπλοκή ωφελεί σοβαρά την οικονομία;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Αγγελιοφόρο» στις 26.11.2004