Η μάχη για τη δημόσια παιδεία τώρα ξεκινάει και τώρα θα φανεί ποιοι και πόσο κόπτονται για το δημόσιο πανεπιστήμιο.
Η αλήθεια είναι ότι αν οι φοιτητές και οι διδάσκοντές τους ξόδευαν στα μαθήματα και τις βιβλιοθήκες τον ίδιο χρόνο που σπαταλούν στις διαδηλώσεις και τις καταλήψεις για να μην ιδρυθούν μη κρατικά πανεπιστήμια, τα δημόσια ΑΕΙ θα ήταν σε τέτοιο επίπεδο που θα κοίταζαν αφ’ υψηλού κάθε προσπάθεια ανταγωνισμού τους.
Δυστυχώς, όμως, η παιδεία -προνομιακός χώρος των ιδεολογικών αγκυλώσεων της μεταπολίτευσης- λαβώνεται κάθε χρόνο στην μάταιη προσπάθεια «για να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα». Αντί να αναβαθμίζεται, κάνει χρόνο με τον χρόνο αναγκαία την ύπαρξη εναλλακτικών λύσεων. Οσοι μπαίνουν σήμερα σε κρατικό ΑΕΙ ή ΤΕΙ ξέρουν ότι θα χάσουν τον μισό ακαδημαϊκό χρόνο επειδή η ΠΟΣΔΕΠ θέλει να ικανοποιήσει τα επαναστατικά της καπρίτσια. Ολοι οι φοιτητές αντί να σπουδάζουν και να προκόβουν (και μαζί τους να προκόβει το δημόσιο πανεπιστήμιο) βρίσκουν τις αίθουσες κλειστές, στολισμένες με κουρελαρίες – πανό και αφίσες που εξυπηρετούν μόνο τη νοσταλγία των παλιών βοηθών.
Η μάχη για τα μη κρατικά πανεπιστήμια τέλειωσε. Οι ανάγκες της χώρας οδήγησαν σε κάποιες λύσεις, οι οποίες σίγουρα δεν είναι οι καλύτερες. Θα ήταν διαφορετικά αν η απελευθέρωση της ανώτατης παιδείας γινόταν πιο συντεταγμένα, χωρίς αυτόν τον θερινό κλεφτοπόλεμο της κυβέρνησης. Ομως, ακόμη και αυτή η λύση είναι καλύτερη από τη μη-λύση που επεδίωκαν οι οπαδοί της στασιμότητας. Από τα κολέγια που μπαίνουν στην αγορά κάποια θα είναι καλά κι κάποια θα παράγουν απλώς χαρτιά. Η ζωή και η αγορά θα τα ξεκαθαρίσει. Σίγουρα, όμως, και τα καλά μη κρατικά δεν πρόκειται ποτέ να φτάσουν στο επίπεδο των δημόσιων, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το εύρος των γνωστικών αντικειμένων που έχουν τα δεύτερα. Γι’ αυτό, το στοίχημα πλέον κι ο αγώνας είναι για το δημόσιο πανεπιστήμιο, αυτό που αναγκαστικά θα αποτελέσει τον βασικό κορμό της ανώτατης παιδείας.
Εδώ, τα πράγματα γίνονται πιο σύνθετα. Για την αναβάθμιση των κρατικών ΑΕΙ δεν αρκεί μόνο το αγωνιστικό φρόνημα. Ούτε η αύξηση των δαπανών για την παιδεία – κάτι που πρέπει να γίνει. Ταυτόχρονα, χρειάζεται και η υπευθυνότητα της ακαδημαϊκής κοινότητας. Πρέπει, για παράδειγμα, τα μαθήματα να γίνονται ανελλιπώς, οι βαθμολογήσεις με αντικειμενικά κριτήρια, οι διδάσκοντες να κερδίζουν τους διδασκόμενους για να τους μεταλαμπαδεύουν τη γνώση. Ολα αυτά δεν γίνονται με νόμους, παρά μόνο με φιλότιμο.
Η μάχη για τη δημόσια παιδεία τώρα ξεκινάει και τώρα θα φανεί ποιοι και πόσο κόπτονται για το δημόσιο πανεπιστήμιο.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» στις 22.7.2008