Η διαφθορά είναι σύμφυτη των ανθρωπίνων πραγμάτων. Υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει σε όλες τις κοινωνίες του κόσμου. Σ’ αυτό που διαφέρουν οι πραγματικές δυτικού τύπου δημοκρατίες είναι στο πως αντιμετωπίζουν τα θλιβερά αυτά φαινόμενα.
Είναι εύλογο να δημιουργούν ανησυχίες όλα όσα μεταδίδουν τον τελευταίο καιρό τα κανάλια. Αποκαλύπτεται ότι λειτουργοί δύο πυλώνων της κοινωνίας μας (της δικαιοσύνης και της εκκλησίας) είναι αναμεμιγμένοι σε σκάνδαλα. Πιθανώς και απεχθή. Σίγουρα καταδικαστέα. Πριν πανικοβληθούμε, όμως, πρέπει να βάλουμε τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση.
Το πρώτο ζήτημα που πρέπει να προσέξουμε είναι ότι η τηλεόραση είναι ένας μεγεθυτικός αλλά και παραμορφωτικός φακός. Αναδεικνύει -και ορθώς- κάποια περιστατικά, αλλά είναι στη φύση του Μέσου και να μεγεθύνει το εύρος τους, μέχρι και να δημιουργεί την εντύπωση ότι αυτός είναι ο κανόνας. Δεν πρέπει να πέσουμε σ’ αυτή την παγίδα. Όσο απεχθείς κι αν είναι κάποιες υποθέσεις -κι αυτές που αποκαλύπτονται τώρα είναι απεχθείς- δεν πρέπει αν ξεχνάμε ότι γίνονται μέγα θέμα επειδή ακριβώς είναι σπάνιες αυτού του τύπου οι αποκαλύψεις. Αν για παράδειγμα είχαμε καθημερινές αποκαλύψεις διαφθοράς ιεραρχών και δικαστών, δεν θα ήταν θέμα στα κανάλια. Κι αυτό γιατί θέμα γίνεται κάτι που είναι σπάνιο (κατά την παλιά δημοσιογραφική αρχή «όταν ένα σκύλος δαγκώσει άνθρωπο δεν είναι είδηση, όταν ένας άνθρωπος δαγκώσει σκύλο τότε έχουμε είδηση»). Υπ’ αυτή την έννοια το γεγονός ότι αυτά τα θέματα λαμβάνουν μεγάλη δημοσιότητα δεν πρέπει να μας οδηγήσει να πιστέψουμε ότι αυτό το φαινόμενο είναι κατ’ ανάγκη εκτεταμένο. Μπορεί κάλλιστα, επειδή το φαινόμενο είναι περιορισμένο να αποκτά τόση μεγάλη δημοσιότητα. Δεν μπορούμε να ξέρουμε εκ των προτέρων, αλλά οφείλουμε να μάθουμε εκ των υστέρων.
Από κει και πέρα, το πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι υπάρχουν φαινόμενα διαφθοράς στην εκκλησία και την δικαιοσύνη -άνθρωποι υπηρετούν κι αυτούς τους θεσμούς- το πρόβλημα θα εξαρτηθεί από το χειρισμό μετά τις αποκαλύψεις.
Κακά τα ψέματα. Η διαφθορά είναι σύμφυτη των ανθρωπίνων πραγμάτων. Υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει σε όλες τις κοινωνίες του κόσμου. Σ’ αυτό που διαφέρουν οι πραγματικές δυτικού τύπου δημοκρατίες είναι στο πως αντιμετωπίζουν τα θλιβερά αυτά φαινόμενα. Όταν υπάρχει κάθαρση και καυτηριασμός, το υπόλοιπο σώμα της κοινωνίας παραμένει υγιές. Αν αντιθέτως υπάρχει συγκάλυψη τότε η ενοχή εξαπλώνεται. Αν υπάρχει και σιωπή τότε μολύνεται ολόκληρη η κοινωνία. Γινόμαστε όλοι συνένοχοι του εγκλήματος. Φροντίζουμε για την διαιώνισή του. Είμαστε κατά κάποιο τρόπο ηθικοί συνεργοί στα επόμενα κρούσματα διαφθοράς, που -αν αυτά μείνουν ατιμώρητα- σίγουρα θα υπάρξουν.
Είναι βέβαια νωρίς να εξαχθούν τελικά συμπεράσματα από τις υποθέσεις που βλέπουν αυτή τη στιγμή το φως της δημοσιότητας. Είναι επίσης πολύ νωρίς να ριχτεί χωρίς σκέψη ο λίθος του αναθέματος. Τα αρμόδια όργανα (εκκλησιαστικά και δικαιοσύνη) πρέπει να κάνουν την δουλειά τους. Να ξεκαθαρίσουν την κόπρο του Αυγείου. Χρέος ημών δεν είναι να δικάζουμε, αλλά παρακολουθούμε πόσο καλά κάνουν τη δουλειά τους αυτοί που δικάζουν.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Αγγελιοφόρος» στις 30.1.2005
