Υπάρχει ένα χρόνιο αίτημα εξισωτισμού των ευκαιριών στην Ελλάδα. Δυστυχώς, προς τα κάτω. Σ’ αυτήν τη λογική εμπίπτει και η επίθεση κατά της συζύγου του πρωθυπουργού, επειδή μίλησε σε ένα ιατρικό συνέδριο…
Μέχρι τώρα ξέραμε ότι η γυναίκα του Καίσαρα πρέπει να είναι τίμια και να δείχνει τίμια. Τώρα μαθαίνουμε ότι δεν πρέπει, επίσης, να εργάζεται, δεν πρέπει να συμμετέχει σε συνέδρια, γενικώς να μην υπάρχει πέραν του παραδοσιακού ρόλου της συζύγου.
Ο λόγος, φυσικά, για την κ. Νατάσα Παζαΐτη, σύζυγο του πρωθυπουργού, που τελευταία βάλλεται διότι μετέχει σε ιατρικά συνέδρια. Και, εντάξει! Νέα γιατρός είναι, πιθανότατα δεν θα εκαλείτο να μιλήσει σε συνέδριο, αν δεν ήταν σύζυγος του πρωθυπουργού. Το θέμα, όμως, δεν είναι ότι εκλήθη μια νέα γιατρός να μιλήσει επειδή είναι σύζυγος του πρωθυπουργού. Το πρόβλημα στην ακαδημαϊκή κοινότητα έγκειται στο γεγονός ότι αυτή η όσμωση απόψεων μεταξύ νέων και παλαιών επαγγελματιών δεν γίνεται πέραν των συζύγων των πρωθυπουργών. Δείχνει μια ακαδημαϊκή κοινότητα αποστειρωμένη, οχυρωμένη στα προνόμια της, τα οποία προσπαθεί να διευρύνει διά της επιλεκτικής πρόσκλησης ομιλητών σε συνέδριά της.
Υπάρχει ένα χρόνιο αίτημα εξισωτισμού των ευκαιριών στην Ελλάδα. Δυστυχώς, προς τα κάτω. Η αλήθεια είναι πως αν είσαι σύζυγος πρωθυπουργού σε αντιμετωπίζουν διαφορετικά οτιδήποτε κι αν κάνεις. Φυσικό και ανθρώπινο είναι. Μέχρι και οι ασθενείς της (απ’ ό,τι διαβάζουμε στο γλαφυρό ρεπορτάζ της κ. Μαριλής Μαργωμένου: «Αναζητώντας απεγνωσμένα τη Νατάσα», «Πρώτο Θέμα» 15.5.2005) πρώτα τη βλέπουν ως σύζυγο πρωθυπουργού και μετά ως γιατρό. Ανισότητα υπάρχει και σε ό,τι αφορά τους γόνους των πολιτικών. Έχουν περισσότερες ευκαιρίες να ασχοληθούν με την πολιτική ή οτιδήποτε άλλο, από ένα γιο εμποροράπτη σαν ελόγου μου. Είναι πρόβλημα μεν, άλυτο δε. Αυτή η ανισότητα αυτοφύεται σε κάθε δραστηριότητα και αν δεν υπάρχει κάτι παράτυπο δεν είναι δα και η μέγιστη καταστροφή.
Το ζήτημα είναι από ποια πλευρά θα προσεγγίσουμε το πρόβλημα για να το ελαχιστοποιήσουμε. Το κλασικό ελληνικό αίτημα είναι ο αποκεφαλισμός της πυραμίδας των ευκαιριών, αντί της διάχυσης αυτών των ευκαιριών προς τα κάτω. Το πρόβλημα δεν είναι ότι ένας γιος πολιτικού θα γίνει πολιτικός, αλλά πως και ο γιος του τσαγκάρη θα έχει περισσότερες ευκαιρίες να κάνει το ίδιο πράγμα. Το πρόβλημα δεν είναι αν η κ. Παζαΐτη μιλάει σε συνέδρια, αλλά πως και άλλοι νέοι θα έχουν ανάλογες ευκαιρίες (ίδιες και ίσες αποκλείεται).
Η ελληνική προσέγγιση στην εισαγωγή νέων στα ΑΕΙ (για να θυμηθούμε ένα πρόσφατο αίτημα της Αριστεράς) δεν πρέπει να είναι το γεγονός ότι οι μαθητές των αστικών κέντρων έχουν περισσότερες ευκαιρίες, αλλά το γεγονός ότι οι νέοι των αγροτικών περιοχών έχουν λιγότερες. Αυτή η κοινωνία θα προκόψει μόνο, φέρνοντας τα κάτω προς τα πάνω και όχι αποκεφαλίζοντας τα πάνω για να εξισωθούν με τα κάτω. Κι αυτό θα γίνει αν αλλάξουμε καταρχήν τη θεώρηση του προβλήματος.
Το ερώτημα, λοιπόν, προς τους διοργανωτές του εν λόγω συνεδρίου δεν πρέπει να είναι «γιατί καλέσατε την κ. Παζαΐτη να μιλήσει;», αλλά: «Πρόκειται να καλέσετε στο μέλλον κι άλλους νέους γιατρούς να μιλήσουν;». Να βγάλουμε, δηλαδή, κέρδος από την πρόσκληση κι όχι να τελματωθούμε στην αποδομητική γκρίνια…
Κάποιος κακόπιστος μπορεί να αναρωτηθεί: «Και τι μπορεί να προσφέρει η κ. Νατάσα Παζαΐτη -Καραμανλή, σε ένα Συνέδριο για το ρόλο του γιατρού στο χρόνιο νόσημα της μεσογειακής αναιμίας;». Η αλήθεια είναι πως δεν γνωρίζουμε. Ούτε πρόκειται να μάθουμε διότι στο τρισέλιδο ρεπορτάζ της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα» («Υπουργοί, βουλευτές, στελέχη στο συνέδριο της Νατάσας»15.5.2005) υπάρχουν μόνο δύο παράγραφοι από την ομιλία της -πιθανότατα όχι οι πλέον σημαντικές- ενώ το θέμα αναλίσκεται στο ποιοι παρευρέθησαν. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ παραβρέθηκε ολόκληρη σχεδόν η πολιτική ηγεσία της Θεσσαλονίκης και σίγουρα δεν τους έπιασε -Παρασκευή βράδυ, μάλιστα- ο πόνος για τα άτομα με μεσογειακή αναιμία. Η παρουσία τους, εν πολλοίς, οφειλόταν στο γεγονός ότι μιλούσε η σύζυγος του πρωθυπουργού, αλλά και αυτό καλό έκανε. Κάποιοι απ’ αυτούς μπορεί να ευαισθητοποιηθούν και κάτι περισσότερο να κάνουν. Κέρδος μπορεί να προκύψει. Δεν χάσαμε ως κοινωνία.
«Το εγγενές ελάττωμα του καπιταλισμού», είχε πει κάποτε ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, «είναι η άνιση κατανομή της ευλογίας του. Η εγγενής αρετή του σοσιαλισμού είναι η ίση κατανομή της μιζέριας του». Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τις αντιλήψεις που είναι κυρίαρχες σε αυτήν τη χώρα….
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 16.5.2005