Όσο τα ΑΕΙ έχουν απλωμένο το χέρι στον υπουργό Παιδείας, δεν μπορούν να είναι ανεξάρτητα. Όταν κάποιος σου πληρώνει το νοίκι έχει πάντα πάτημα να παρεμβαίνει.
Δεν μπορεί παρά να συμφωνήσει κάποιος με την ανακοίνωση της «Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού ΑΕΙ» (ΠΟΣΔΕΠ) με την οποία διαμαρτύρεται για την επιστολή του υπουργού Παιδείας κ. Ευθυμίου προς τους Πρυτάνεις «καλώντας τους να προχωρήσουν «στην περικοπή των αποδοχών και των επιδομάτων [των μελών Δ.Ε.Π.] για τις ημέρες κατά τις οποίες απέχουν από τα διδακτικά και ερευνητικά τους καθήκοντα».
Κατ’ αρχήν έπρεπε οι Πρυτανικές αρχές να έχουν από μόνες τους την ευθιξία να περικόψουν τις αποδοχές των απεργούντων. Διαχειρίζονται χρήματα του ελληνικού λαού και η αμέλειά τους (με ή χωρίς εισαγωγικά) πιθανώς να ενέχει και ποινικές ευθύνες. Είναι άλλο η διοικητική αυτοτέλεια και άλλο η κατασπατάληση των κόπων του ελληνικού λαού.
Η ΠΟΣΔΕΠ, λοιπόν θεωρεί την επιστολή του υπουργού Παιδείας παρέμβαση η στα -σύμφωνα με το Σύνταγμα και την κείμενη νομοθεσία- αυτοδιοικούμενα Ιδρύματα. «Οι Διοικήσεις των Α.Ε.Ι.», λέει η ανακοίνωση, «δεν μπορεί να είναι αποδέκτες εντολών εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας.». Συμφωνούμε και ας επαυξήσουμε: δεν μπορούν να είναι ούτε καν αποδέκτες κονδυλίων εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας. Αυτοδιοικούμενα πανεπιστήμια σημαίνει αυτοχρηματοδοτούμενα πανεπιστήμια. Αλλιώς -σύμφωνα με την κοινή λογική και την ρωμαίικη πρακτική, όταν κάποιος σου πληρώνει το νοίκι- έχει πάτημα να παρέμβει, έστω δι’ … αλληλογραφίας. Αν λοιπόν τα ΑΕΙ θέλουν να είναι πραγματικά αυτοτελή πρέπει να βρουν τρόπους να αυτοχρηματοδοτούνται.
Πως μπορεί να γίνει αυτό όμως ενώ υπάρχει η συνταγματική επιταγή περί δωρεάν παιδείας; Δεν οφείλει το κράτος να χρηματοδοτεί τα πανεπιστήμια ώστε να παρέχουν δωρεάν τη συνταγματικά κατοχυρωμένη εκπαίδευση;
Όχι κατ’ ανάγκη. Το κράτος έχει υποχρέωση να χρηματοδοτεί τους πολίτες για να μορφωθούν, όχι τα ιδρύματα για να τους μορφώσουν. Θα μπορούσε για παράδειγμα το υπουργείο Παιδείας να δίνει το αντίστοιχο ανά σπουδαστή ποσό στους δικαιούχους της δωρεάν παιδείας με μορφή κουπονιών. Αυτοί με την σειρά τους θα μπορούν να επιλέγουν τις υπηρεσίες απ’ όποιο ΑΕΙ θέλουν και τους θέλει. Το κράτος έτσι θα παρέχει δωρεάν παιδεία και τα ΑΕΙ θα έχουν οικονομική αυτοτέλεια. Δεν θα είναι με το χέρι απλωμένο στον εκάστοτε υπουργό Παιδείας. Θα χρηματοδοτούνται από τους φοιτητές τους.
Ποιος θέλει αυτή τη λύση όμως; Σίγουρα όχι η ΠΟΣΔΕΠ, η οποία ξιφούλκησε κατά του λειψού συστήματος αξιολόγησης των πανεπιστημίων μας που κάποτε προτάθηκε, χαρακτηρίζοντάς το μάλιστα «νεοφιλελεύθερο». Όταν το συνδικαλιστικό όργανο των Πανεπιστημιακών (προσοχή: μιλάμε για το εκλεγμένο όργανο των πλέον εγγράμματων ανθρώπων αυτής της κοινωνίας!), δεν θέλει καν αξιολόγηση με βασικό αιτιολογικό ότι είναι νεοφιλελεύθερη, πόσο μπορεί να αποδεχθεί την πραγματική αυτοτέλεια των πανεπιστημίων η οποία όμως θα έχει στοιχεία αγοράς και αξιολόγησης δια των προτιμήσεων των φοιτητών;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 1.10.2003
