Η δυναμική στα Κατεχόμενα είναι ένας παράγων που μακροπρόθεσμα θα παίξει ρόλο στο «τσιμέντωμα της διχοτόμησης». Ο άλλος παράγων είναι η αυτάρεσκη τελμάτωση στο νότιο τμήμα
Ένα προηγούμενο άρθρο μου με τίτλο «Το αληθινό (ψευδο)κράτος» («Απογευματινή» 18.4.2005) δημιούργησε αρκετή συζήτηση στην Κύπρο. Αναδημοσιεύτηκε σε κάποιες εφημερίδες της Μεγαλονήσου και υβρίστηκε (όπως και ο υπογράφων) από τις έξαλλες φωνές του εθνικισμού: «Ο θρασύς Μανδραβέλης», έγραψε η εφημερίδα «Σημερινή» (23.4.2005), «δεν έχει αντιληφθεί ακόμη ότι αν μπορεί σήμερα να γράφει ελεύθερα τις βλακείες και τα αντικυπριακά πονήματά του οφείλεται στη θυσία της Κύπρου, η οποία απελευθέρωσε (sic) την Ελλάδα από την τυραννία της χούντας» («Σημερινή» 23.4.2005). Ας είναι! Δημοκρατία έχουμε (ποιοτικότερη εδώ απ’ ό,τι στην Κύπρο) και καθείς κουβαλά τα επίθετα που εκτοξεύει…
Το πρόβλημα όμως είναι ότι με ύβρεις και κραυγές επιχειρείται μία ακόμη φορά να αποκρυφτεί η αλήθεια στην Κύπρο. Και η αλήθεια είναι πως υπογείως, αλλά με επιταχυνόμενο ρυθμό, τα πράγματα αλλάζουν στη Μεγαλόνησο. Σε βάρος των ελληνοκυπριακών συμφερόντων και δικαίων.
Έγραφα, λοιπόν, τότε ύστερα από μια επίσκεψη στην κατεχόμενη Βόρειο Κύπρο ότι «το Κυπριακό λύνεται de facto, αφού με ευθύνη των Ελληνοκυπρίων δεν λύθηκε πριν από ένα χρόνο de jure. Mάρτυρας ο οικοδομικός οργασμός στα Κατεχόμενα και η ελπίδα στα μάτια των νεαρών Τουρκοκυπρίων, που ιδρώνουν στα γιαπιά και βλέπουν μια νέα εποχή ευημερίας να ξεκινά. Δεν είναι μόνον οι 14.000 Βρετανοί (“αν ψήφιζαν θα μπορούσαν να καταλάβουν έδρα στην (ψευδο)Bουλή”, λέει ένας Τουρκοκύπριος) που έχουν χτίσει, σε πολλές περιπτώσεις, επί ελληνοκυπριακών περιουσιών. Είναι και τα νέου τύπου ξενοδοχεία, οι πανέμορφες μεζονέτες και βίλες που καλύπτουν πλέον όλη τη βόρεια ακτογραμμή και αρχίζουν να ξεφυτρώνουν ανατολικά, εκεί κοντά στην Aμμόχωστο».
Αυτή όμως είναι μόνον η μία πλευρά του νομίσματος. Η άλλη είναι η αυτάρεσκη τελμάτωση στο νότιο τμήμα. Η Κύπρος γίνεται θύμα της επιτυχίας της -οικονομικής κι ευρωπαϊκής. Το διαπιστώνει κανείς στις συζητήσεις με τους Κύπριους.
Ο ελληνισμός εκεί δεν έχει πια στόχο. Έχει μόνον ιστορία. Δεινοπάθησε, άντεξε, επέτυχε και τώρα δεν μπορεί να διαχειριστεί την επιτυχία του, δεν μπορεί να υπερβεί την ιστορία του για να μεγαλουργήσει εκ νέου.
Η Κύπρος του 1974-1990 είχε πληγές να επουλώσει, πρόσφυγες να σπιτώσει και μια οικονομία να ανορθώσει. Τα κατάφερε και με το παραπάνω.
Η Κύπρος του 1990-2003 είχε το ευρωπαϊκό όραμα και το υλοποίησε.
Η Κύπρος του 2004 κι εντεύθεν μοιάζει να μην έχει τίποτε να παλέψει και δυστυχώς θα αρχίσει να παρακμάζει. Έτσι κι αλλιώς μια κοινωνία προχωρά σαν το ποδήλατο. Όσο έχει δυναμική στέκεται όρθια. Όταν τη χάσει γέρνει.
Δεν είναι μόνον η διαδικασία επανένωσης της νήσου που προκαλεί αμηχανία στους Ελληνοκυπρίους. Αυτό είναι το εμφανές. Καταγράφεται στις παλινωδίες όλου του πολιτικού πλην ΔΗΣΥ κόσμου σχετικά με το Σχέδιο Ανάν. Δεν μάθαμε ποτέ τι θέλει ο κ. Τάσσος Παπαδόπουλος σε σχέση με το Κυπριακό. Την μια, αγαπά τις συμφωνίες της Ζυρίχης, την επομένη θέλει το Σχέδιο Ανάν ως βάση, την άλλη δεν θέλει να αποκτήσει κοινότητα παραδίδοντας κράτος κ.ο.κ. Ούτε φυσικά περιμένουμε να ακούσουμε ποια είναι η θέση τού μέχρι πρότινος μεγαλύτερου κόμματος της μεγαλονήσου ΑΚΕΛ, πέρα από τα καλαμπούρια του κ. Χριστόφια «ψηφίζουμε “όχι” για να τσιμεντώσουμε το “ναι”». Πέρα από την ξάστερη θέση του «Δημοκρατικού Συναγερμού» και του κ. Νίκου Αναστασιάδη δεν υπάρχει άλλη πρόταση στη Μεγαλόνησο. Μόνον παρωχημένες κραυγές και δηλώσεις προς εσωτερική κατανάλωση.
Το πρόβλημα της ελληνοκυπριακής κοινότητας είναι ότι σιγά-σιγά θα τελματώσει. Κοινωνικά και οικονομικά. Είναι εμφανές σε όλες τις συζητήσεις με πολιτικούς ή οικονομικούς παράγοντες στην Κύπρο. Δεν υπάρχει στόχος. (Η ΟΝΕ είναι ήδη κατακτημένη). Έχει ένα τεράστιο για τα μέτρα της δημόσιο τομέα -κάτι που λόγω των κομματικών διορισμών σπρώχνει όλο και περισσότερο το ΑΚΕΛ στις αγκάλες του Τάσσου- και οι δραστηριότητες που χρηματοδότησαν το προηγούμενο οικονομικό θαύμα είτε σταματούν («διαχείριση» ξένων κεφαλαίων) είτε θα φθίνουν π.χ. τουρισμός. (Η μελέτη ξένων εμπειρογνωμόνων που έδειχνε νέο οικονομικό θαύμα αν γινόταν δεκτό το Σχέδιο Ανάν αποκρύφτηκε προ του δημοψηφίσματος από την κυβέρνηση του κ. Παπαδόπουλου.)
Το Κυπριακό δεν θα κριθεί πλέον πολιτικά, αλλά κοινωνικά, από τις διεργασίες που γίνονται στις δύο κοινωνίες. Τα Κατεχόμενα παρουσιάζουν δυναμική. Μπορεί να είναι η δυναμική που ξεκινά από το μηδέν, αλλά είναι υπαρκτή. Το ελεύθερο κομμάτι επαναπαύεται στην επιτυχία του (οικονομική, Ε.Ε.), ενώ οι Τουρκοκύπριοι λαχταρούν να επιτύχουν. Με τη βοήθεια των Ελληνοκυπρίων, ή χωρίς αυτή. Το κακό είναι ότι θα επιτύχουν (έστω μερικώς) χωρίς τη βοήθεια των συμπολιτών τους στο νότο. Αυτό θα εισαγάγει νέα αρνητικά για τους Ελληνοκυπρίους δεδομένα.
Το θέμα είναι ότι αν σ’ αυτή τη συγκυρία, με την υπαρκτή υπανάπτυξη στο βορρά, το καλύτερο που επιτύχαμε ήταν το Σχέδιο Ανάν, τι περισσότερο θα μπορέσουμε να επιτύχουμε με υπάρχουσα έστω μερική ανάπτυξη πάνω; Ο χρόνος πια μετράει αντίστροφα για το ελληνοκυπριακό κομμάτι και δυστυχώς εκεί κάτω μοιάζει να μην το καταλαβαίνουν…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 18.5.2005
