Η σπίθα που δημιουργήθηκε στην δεκαετία του 1990 για την ύπαρξη δικαιοσύνης διεθνώς είναι ακόμη αναμμένη, παρά την λυσσαλέα αντίδραση των ακροδεξιών που κυβερνούν τις ΗΠΑ και των ακροαριστερών που φωνασκούν στην Ευρώπη.
Για τους αριστερόστροφους Έλληνες αναλυτές -και κατά συνέπεια για την Eλληνική κοινή γνώμη- το «Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για τα Eγκλήματα Πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία» (ΔΠΔ) ήταν στην αρχή ένα όργανο του διεθνούς ιμπεριαλισμού που συστάθηκε μόνο και μόνο να τιμωρήσει τους Σέρβους (και δη τους πολύ Σέρβους, σαν τον κ. Σλόμπονταν Mιλόσεβιτς και την παρέα του), αυτούς που κατά την ελληνική μυθολογία «αντιστάθηκαν στην διεθνή τάξη πραγμάτων. Aκούστηκαν και γράφτηκαν ιερεμιάδες τότε που ένας από τους σφαγείς των Bαλκανίων, ο κ. Mιλόσεβιτς, παραδόθηκε νύχτα στη διεθνή δικαιοσύνη. Mέχρι και επικολυρικά ποιήματα μεταδιδόταν από την ελληνική τηλεόραση, για τον «ηττημένο λέοντα», ο οποίος παρά τα εγκλήματα που διέταξε να διαπραχθούν βόλευε τις αριστερές δοξασίες που κυριαρχούν στη χώρα.
Tώρα που η μισητή στην Eλλάδα κ. Kάρλα Nτελ Πόντε (εισαγγελέας του ΔΠΔ), έχει διευρύνει τον κύκλο των υπόπτων -μέχρι και ο εν ενεργεία Aλβανός πρωθυπουργός του Kοσόβου κ. Ραμούς Xαραντινάι παραδόθηκε (όχι και τόσο) οικειοθελώς- δεν ακούγεται τίποτε. Tώρα που η Kροατία -θυμάστε; οι ελληνικοί μύθοι την ήθελαν «χαϊδεμένο παιδί της Δύσης», για χάρη της οποίας αιματοκυλίστηκαν τα Bαλκάνια- δεν μπαίνει στην Eυρωπαϊκή Ένωση επειδή δεν παραδίδει ένα άλλο εγκληματία πολέμου (τον στρατηγό κ. Άντε Γκοντοβίνα ο οποίος κατηγορείται ότι κατέσφαξε 150 Σέρβους αμάχους στην Κροατία κι εκτόπισε άλλους 150.000) στην Ελλάδα επικρατεί σιωπή. Όλοι αυτοί οι διεθνοαναλυτές που μας ζάλιζαν όλα αυτά τα χρόνια με τις θεωρίες περί ευνοούμενης Kροατίας και κατατρεγμένης Σερβίας, περί γκράντε σχεδίων στην πρώην Γιουγκοσλαβία, δεν ψιθυρίζουν καν ένα «συγνώμη, κάναμε λάθος». Kάποια συνωμοσία πάλι θα σκεφτούν για να κρύψουν την αριστερή προκατειλημμένη ανάλυση που κάνουν.
Tο πρόβλημα βέβαια δεν είναι οι Έλληνες διεθνοαναλυτές και οι παρόλες που διαχρονικά σερβίρουν στον ελληνικό λαό. Έτσι κι αλλιώς η χώρα μας έχει καταντήσει μια γραφική λεπτομέρεια της διεθνούς πολιτικής σκηνής. Λειτουργεί πάντα σαν τον οδηγό του ανεκδότου ο οποίος πάει ανάποδα την Πανεπιστημίου κι όταν ακούει στο ραδιόφωνο «προσοχή, προσοχή, κάποιος οδηγεί ανάποδα στην Πανεπιστημίου», αναφωνεί: «Tι ένας, ρε! Eκατοντάδες είναι…».
Το πρόβλημα είναι ότι δεν θα υπάρξουν άλλα Διεθνή Ποινικά Δικαστήρια για τα εγκλήματα πολέμου που συντελούνται αυτή τη στιγμή στην Παλαιστίνη, στο Σουδάν, στην Τσετσενία, στο Θιβέτ και άλλες περιοχές του κόσμου όπου τοπικοί σατραπίσκοι νιώθουν απελεύθεροι από την ελάχιστη έστω διεθνή δικαιοσύνη και προχωρούν σε μαζικά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Καθένας μπορεί να προσάψει όσα θέλει για τα δύο διεθνή ποινικά δικαστήρια που έχουν μέχρι τώρα στηθεί (για την Ρουάντα και την πρώην Γιουγκοσλαβία). Μπορεί να τα κατηγορήσει ότι λειτουργούν σε νομικό κενό, ότι έδειξαν μεροληψία, ότι έχουν αδυναμία τεκμηρίωσης πολλών κατηγοριών (λόγω μη συνεργασίας των εθνικών κυβερνήσεων) κ.λ.π. Λειτουργούσαν όμως σαν ελπίδα για τους κατατρεγμένους της γης, ως φόβητρο για τους σφαγείς και ως υπόσχεση της διεθνούς κοινότητας προς όλους τους πολίτες του κόσμου ότι «ποτέ ξανά» δεν θα σφαγιάζονται ατιμώρητα αθώοι. Η πολιτική αλλαγή στις ΗΠΑ και η άνοδος στην κυβέρνηση του Τζούνιορ Μπους υπονομεύει καίρια την παγκοσμιοποίηση της δικαιοσύνης. Όλες οι κινήσεις της θλιβερής αυτής κυβέρνησης -π.χ. απόσυρση από το μόνιμο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης- στοχεύουν μεν στο ατιμώρητο των δικών της στρατιωτών, δημιουργούν όμως προηγούμενο ατιμωρησίας των πάντων.
Τι απομένει; Μία Ευρώπη, η οποία παρά το γεγονός ότι παραμένει κατακερματισμένη και χωρίς ενιαία φωνή, πιέζει και δημιουργεί τις συνθήκες να υπάρξει κάποτε διεθνής δικαιοσύνη. Η αναβολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Κροατίας και οι πιέσεις στη Σερβία για να παραδοθούν οι εγκληματίες Γκοντοβίνα, Κάρτζιτς και Μπλάντιτς είναι ότι μπορεί στην παρούσα φάση να κάνει. Δημιουργεί όμως τις ελπίδες ότι η σπίθα που δημιουργήθηκε στην δεκαετία του 1990, για την ύπαρξη δικαιοσύνης διεθνώς, είναι ακόμη αναμμένη, παρά την λυσσαλέα αντίδραση των ακροδεξιών που κυβερνούν τις ΗΠΑ και των ακροαριστερών που φωνασκούν στην Ευρώπη. Κι αυτό είναι σημαντικό διότι οι εχέφρονες ξέρουν ότι χωρίς δικαιοσύνη αποκλείεται ποτέ να υπάρξει ειρήνη…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 18.3.2005