Κάθε άνθρωπος του πλανήτη χωρίζεται απ’ οποιονδήποτε από έξι άτομα. Η θεωρία των έξι σταδίων (ο γνωστός, του γνωστού…) επιβεβαιώνεται
Υπάρχει περίπτωση να προσεγγίσετε τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους; Όχι λέει η κοινή λογική. Ναι απαντούν οι επιστήμονες. Όλοι μας έχουμε κάποιον γνωστό, που γνωρίζει κάποιον άλλο, ο οποίος με την σειρά του ξέρει κάποιον που θα γνωρίζει τον αμερικανό πρόεδρο. Η αλυσίδα αυτή λένε οι επιστήμονες έχει το πολύ έξι κρίκους.
Την πολύ ενδιαφέρουσα αυτή θεωρία την πρωτοδιατύπωσε το 1967 ο αμερικανός κοινωνικός ψυχολόγος Στάνλεϊ Μίγκραμ: όλοι οι άνθρωποι του πλανήτη, είπε, γνωρίζονται μεταξύ τους από …σπόντα ή πιο συγκεκριμένα από μάξιμουμ έξι σπόντες. Αυτή είναι η περιβόητη θεωρία των έξι βαθμών χωρισμού των ανθρώπων, η οποία βασίστηκε σε ένα πρωτότυπο πείραμα που έκανε ο ίδιος επιστήμονας την δεκαετία του ’60. Έβαλε μερικές εκατοντάδες ανθρώπων να προωθήσουν ένα γράμμα σε ένα συγκεκριμένο άτομο στην Βοστόνη, στέλνοντάς το κατ’ αρχήν σε γνωστούς τους. Η αλυσίδα των γνωστών λειτούργησε για το 1/3 περίπου των συμμετεχόντων στο πείραμα και οι κρίκοι κατά μέσο όρο βγήκαν έξι.
Τώρα στην εποχή του διαδικτύου το πείραμα επαναλήφθηκε με μια παγκόσμια έρευνα που έκανε το Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Συμμετείχαν 60.000 άτομα τα οποία προωθούσαν email σε γνωστούς προσπαθώντας να φτάσουν 18 άτομα σε 13 χώρες. Οι στόχοι συμπεριλάμβαναν ένα καθηγητή του Πανεπιστημίου Κορνέλ, ένα γιατρό του Νορβηγικού στρατού μέχρι κι ένα αστυφύλακα της Αυστραλίας. Μόνο 384 γράμματα έφτασαν στον περιορισμό τους (δηλαδή 2%) αλλά αυτό δεν καταρρίπτει την θεωρία των έξι σταδίων χωρισμού. Τα email δεν έφτασαν πιο μαζικά στους προορισμούς τους επειδή πολλοί γνωστοί των συμμετεχόντων κάπου στο μέσο έσπασαν την αλυσίδα και δεν προώθησαν το μήνυμα σε κάποιον άλλο γνωστό τους.
Όπως συμβαίνει σε όλα τα κοινωνικά δίκτυα, το ζήτημα δεν είναι ποιος γνωρίζει ποιόν, αλλά ποιος είναι διατεθειμένος να βοηθήσει ποιόν. «Επειδή ο πρόεδρος Μπους απέχει από μένα έξι κρίκους, δεν σημαίνει ότι θα με καλέσει για φαγητό στο Λευκό Οίκο», δήλωσε στους New York Times o δρ. Ντάνκαν Γουότς, καθηγητής κοινωνιολογίας του Κολούμπια και εις εκ των διοργανωτών του νέου πειράματος. «Μπορείς να ζητήσεις από ένα φίλο μια χάρη ή το πολύ από ένα φίλο ενός φίλου σου και υπόθεση λήγει εκεί…»
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Απογευματινή» στις 13.8.2003
